Eastasiaforum.org сайтад Монгол Улсын Засгийн газар болон Ерөнхийлөгчийн талаар мэдээлэл гарсан байна. Тус мэдээллийг хүргэж байна.
Өнгөрсөн жил гаруй хугацаанд Монгол Улс нь парламент, ерөнхийлөгчийн сонгууль, Засгийн газрын өөрчлөлт хийгдлээ. Мөн улс төрчдийн хүнд сурталтай холбоотой хэд хэдэн хүнийг улс төрийн өрийн хямралтай холбон үзэж буруушааж байна. Энэхүү үйл явдлууд нь Монгол улсад тулгараад буй бодит асуудлуудыг үл тооход хүргэж байна.
Өнгөрсөн сард МАН-ын Засгийн газрыг тэргүүлж байсан Ж.Эрдэнэбатын Засгийн газар жил гаруй хугацаанд ажиллаад огцорсон. 2017 оны Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшиж өрсөлдсөн МАН-ын удирдагч М.Энхболд ялагдсанаас үүдэж, Ж.Эрдэнэбатын суудал ганхаж эхэлсэн. М.Энхболдын ялагдал нь У.Хүрэлсүхэд МАН-д пакистанизм байгуулах санааг дэмжиж өгсөн. Гэвч шинэ Ерөнхий сайд нь М.Энхболдын "хотын" бүлэглэл болон бусад МАН-ын томоохон элч нартай эвлэрэх шаардлагатай байсаар байна.
Монгол Улсад, бусад ардчилсан орнуудтай ижилхэн сонгуулийн мөчлөг нь сонгуулийн компанит ажилтай холбоотой хууль тогтоох болон засгийн газрын үйл ажиллагааны зэрэгцээ мөчлөгийг үүсгэдэг. Дараагийн парламентын сонгууль 3 жилийн дараа буюу 2020 онд болоход Монголын санхүүгийн хямрал байсаар байх болно. Гэсэн хэдий ч шинэ Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх бодлогын өөрчлөлт хийх ямар ч бодит амлалт тавиагүй байна.
Мөн шинэ Ерөнхийлөгч Х.Баттулга улс төрийн ямар нэгэн тодорхой хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж байгаа талаар ямар ч заалт алга. Алтны уурхайн зохицуулалтын өөрчлөлтийг өөрчлөх шаардлагатай байгааг парламентад нээж өгөх нь тодорхойгүй байсан бөгөөд саяхан хүүхдийн хүчирхийллийн хэрэгт цаазаар авах ялыг дахин сэргээх саналыг олон нийтэд хүргэсэн. Х.Баттулгын энэхүү үг нь Монгол Улсын гадаад бодлогод нөлөөлөх эрсдэлийг харуулж байна. Монгол улс 2022 оны Аюулгүй байдлын зөвлөлд санал өгөхийг хүсч байгаа дотоодын чиг баримжаатай Ерөнхийлөгч ямар байх нь тодорхойгүй хэвээр байна. Ерөнхийлєгч болон Засгийн газар дахь найдлага бага байгаа тул тулгарч буй асуудлууд юу болох вэ?. Санхуугийн хямралыг ОУВС-ийн зуучлагчийн зээлийн хөнгөлөлт үзүүлэх замаар гаднаас авч магадгүй юм.
Гэвч агаарын бохирдол яах болж байна?. Өвлийн улиралд нийслэл Улаанбаатар хотын агаарын чанар дэлхийд хамгийн их бохирдолтойд тооцогддог. Өвөл дахин ирнэ, гэхдээ өнгөрсөн улирлаас хойш юу ч өөрчлөгдсөнгүй. Ерөнхийлөгч Х.Баттулга, Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх нар агаарын бохирдлыг бууруулах талаар ярьж байсан ч одоогийн байдлаар ямар ч бодьтой ажил хийгээгүй байна.
Авилга? МАН-ын удирдлага М.Энхболдтой холбогдож буй авлига нь эндемик болж, Монголын хөгжилд асар ихээр нөлөөлж байна. “Рио Тинто” ХХК-ийн удирддаг Оюу Толгой уурхай нь Эрдэнэт, Тавантолгойн нүүрсний олборлолтын урт хугацааны үйл ажиллагаанаас ялгаатай нь уул уурхайн орлогыг голчлон авлигад автсан албан тушаалтнуудад хүртээх замаар ажиллаж байж магадгүй юм. Энэ хэрэгт холбоотой байж магадгүй төрийн өндөр албан тушаалтнууд мөрдөн шалгагдаж, шийтгэгдээгүй байна. Харин саяхан Хууль зүйн яамны сайд Ц.Нямдорж авлигын хэргийг шүүмжилж, ТЕГ-ын дарга Т.Хурцыг халсан. Төрийн албанд байнгын боловсон хүчний эргэлт гардаг асуудал бас бий. Хэрэв бие даасан, эрх мэдэлтэй төрийн албыг цэцэглэн хөгжүүлэхийг зөвшөөрсөн бол улс төр үймээн самуунтай байх болно. Гэсэн хэдий ч төрийн албан хаагчдын хортой төсөөлөл нь эрх зүйн зохицуулалтын чадавхийг хөгжүүлэх, сайн санаатай хууль тогтоомжийн хэрэгжилтийг бий болгохоос сэргийлдэг.Хоёр нам, нөлөө бүхий улс төрчид төрийн үйлчилгээний шинэчлэлт хийх зорилго тавьж байсан ч хэн ч хүч чармайлт гаргаагүй байна.
Монгол улс нь улс төрийн институциуд, түүний парламент болон түүний засаглалын кабинетуудыг засахын тулд өөр нэг уулзварт хүрч ирсэн мэт харагдаж байна. Хэрвээ үзэл суртал, үнэ цэнэ, зарчмууд, эсвэл сайн стратегийн аль нь ч байхгүй бол У.Хүрэлсүхийн Засгийн газар удахгүй огцрох магадлалтай. Авлигатай тэмцэх, төрийн алба, шүүх засаглалыг бэхжүүлэх талаар тодорхой стратеги байхгүй бол шинэ Ерөнхий сайдын үгс нь түүний өмнөх Засгийн газрын авлигатай тэмцэх, шударга ёс, сайн засаглалын яриа хөөрөөтэй яг ижилхэн. Зүгээр л худал яриа болгох болно.
