С.Баяр, Ч.Сайханбилэг, С.Баярцогт нар хоригдохоосоо өмнө юу
Ерөнхий сайд асан С.Баяр, Ч.Сайханбилэг нарыг өнгөрсөн мягмар гаригт АТГ-аас саатуулан хориод байна. Тэднийг үргэлжлүүлэн хорих хугацааг шүүх хуралдаанаар хэлэлцээд нэг болгож сунгав. Одоогийн байдлаар Ерөнхий сайд асан С.Баяр, Ч.Сайханбилэг, Сангийн сайд С.Баярцогт, “Эрдэнэс-Монгол” ХК-ийн захирал асан Б.Бямбасайхан, Татварын ерөнхий газрын дарга Н.Арвинсан тэргүүтэй хэд, хэдэн хүнийг Оюутолгойн гэрээтэй холбогдуулан АТГ-аас сэжигтнээр татан баривчлан хориод байгаа. Харин Эрдэнэт үйлдвэрийг гадны барьцаанд тавьж их хэмжээний мөнгө авсан асуудлаар “Жаст”-ын Ш.Батхүүг хориод байгаа юм. Эднээс хамгийн их анхаарал татаж буй хүн нь С.Баяр, Ч.Сайханбилэг, С.Баярцогт нар юм.
С.Баярыг Эрдэнэт үйлдвэрийг гадны банкинд барьцаалсан асуудал эсвэл Оюутолгойн гэрээний алинд нь буруутган хорьж буйг олон нийт мэдэхгүй байсан. Тэгвэл түүнийг Оюутолгойн хөрөнгө оруулалтын гэрээтэй холбогдуулан цагдан хорьсон аж.
Тодруулбал, С.Баяр, Ч.Сайханбилэг, С.Баярцогт нарыг Оюутолгойн гэрээг байгуулахдаа албан тушаалаа урвуулан ашиглаж бусдад давуу эрх бий болгосон байж болзошгүй гэж сэжиглэж байгаа юм.
С.Баяр, С.Баярцогт нар нь Оюутолгойн хөрөнгө оруулалтын гэрээг анхлан хийж байсан юм. Тухайн үед С.Баяр Ерөнхий сайд харин С.Баярцогт Сангийн сайдаар ажиллаж байсан юм. С.Баярцогтын хувьд тухайн үеийн Эрчим хүч, Эрдэс баялагийн сайд Д.Зоригт, Байгаль орчин аялал жуулчлалын сайд асан Л.Гансүх нар гарын үсэг зурж байв. Харин өнөөдөр Д.Зоригт нь эрх чөлөөтэй сэлгүүцэж буй.
Л.Гансүхийн хувьд Шинэчлэлийн Засгийн газрын үед Ерөнхий сайдын ахлах зөвлөхөөр ажиллахдаа “Нүүрс” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхдээ их хэмжээний мөнгийг хувьдаа завшсан гэх үндэслэлээр 4.6 жилийн хорих ялаар шийтгүүлсэн юм. Одоо түүнийг шоронд эсвэл наранд байгаагийн аль нь бүү мэд байна.
Ч.Сайханбилэгийн хувьд 2015 оны 21-нд Арабын нэгдсэн Эмират улсад айлчлаад Оюутолгойн далд уурхайн бүтээн байгуулалтын санхүүжилтын гэрээнд гарын үсэг зураад ирж байв. Тийм ч учраас уг гэрээг өнөөдрийг хүртэл “Дубайн” гэрээ гэж нэрлээд байгаа юм.
Ч.Сайханбилэгийн хувьд уг гэрээг Монголчуудад ашигтай хийсэн гэж хэлсээр ирсэн.
Тэрбээр “2009 оны хөрөнгө оруулалтын гэрээнд өөрчлөлт оруулах эсэх талаар хэлэлцээрийн үеэр аль ч тал санал тавиагүй. Гагцхүү далд уурхайг эхлүүлэх үндсэн асуудлуудаа ярилцсан. Төслийн удирдлагын менежментийн зардлыг зургаан хувиар тогтоосон байсныг далд уурхайн бүтээн байгуулалт үргэлжлэх долоон жилийн хугацаанд гурван хувь байлгахаар харилцан тохиролцож чадсан.Мөн Оюутолгойн уурхайн бүх зардлыг Монголын тал хянах бололцоотой боллоо. Далд уурхайн төлөвлөгөөнд Монголын тал төслийн өгөөжийн 54,9 хувийг авна гэсэн зарчмыг тусгаж чадсан нь манай талд ашигтай хувилбар болсноос гадна энэ төсөл дээр татвартай холбоотой элдэв маргаан гарах шаардлагагүй болсон” гэж байв.
Чухам уг гэрээнээс болж түүнийг хориод байна
Тэднийг сүр дуулиантайгаар баривчиллаа. Асуудал цаашид хэрхэн үргэлжлэх нь бүрхэг байна. Нэг сар цагдан хоригдоод суллагдах уу. Шүүхийн шийдвэрээр ял аван хоригдох уу эсэх бүх асуудал өнөөдөр тодорхой буй байна.
Ямартай ч АТГ энэ удаад жараахай биш акулуудыг барилаа. Харин тэдний буруутай эсэхийн үнэн зөвийг тодорхой болгоод хариуцлага хүлээлгэж чадах уу гэдэг нь олон хүний анхаарлыг татаж байна.
Өнгөрсөн онуудад тогтсон жишиг шиг шоронд оронгуутаа бие нь муудсан нэрийдлээр ялаас мултрах уу эсвэл цагдан хорьсон болиод суллах уу.
Өмнө нь шүүхээс ял сонсож байсан томоохон албан тушаалтнууд шоронд орсон даруйдаа бие нь муудсан гэх нэрээр батлан даалтад гарч эрх чөлөөтэй болж ирсэн. С.Баяр, Ч.Сайханбилэг, С.Баярцогт нар ч ингэх магадлал өндөр. Өмнө ньЕрөнхийлөгч асан Н.Энхбаяр Эдийн засгийн хөгжлийн сайд асан Фортуна Н.Батбаяр, УИХ-ын гишүүн асан Б.Гарамгайбаатар, Монгол банкны Ерөнхийлөгч асан Н.Золжаргал нарыг сүр дуулиан болон шөнө дөлөөр баривчилсан ч хэд хонуулаад л сулласан билээ.
2018: 03: 21 С.БАЯРЦОГТ: Оюутолгойн гэрээ авлигагүй, шударга болсон
С.БАЯР БОЛОН Ч.САЙХАНБИЛЭГ, С.БАЯР НАР ХАМГИЙН СҮҮЛД ЯМАР БАЙР, СУУРЬ ИЛЭРХИЙЛСНИЙГ ХҮРГЭЖ БАЙНА.
- Оюутолгой 70-100 жилийн настай төсөл. Энэ төслийг хийсэн хүмүүсийг ямар нэг байдлаар авлига хээл хахууль авсан байгаа. Монголд ашиггүй болсон гэрээ, шалгах хэрэгтэй гэсэн зүйлийг холбож, олон жил ярьж байгаа. Гэрээ байгуулагдаад, төсөл хэрэгжээд 9 дэх жилийнхээ нүүрийг үзэх хугацаанд дээрх яриа яригдсаар л байна.
Нэг зүйлд би баяртай байгаа. Монголын Авлигатай тэмцэх газар, Швейцарын ерөнхий прокурорын газартай хамтраад эрүүгийн хэрэг үүсгээд шалгаж байгаа. Үүнийг би үнэн мөнийг нэг талд нь гаргаад шийдэх боломж гэж харж байна.
Яагаад гэвэл манайхан өөрсөддөө итгэдэггүй. Надтай холбоотой данс Швейцарьт байсан тэр улс манайхтай хамтран шалгаж байгаа нь хүмүүсийн эргэлзээг тайлах боломж гарч байна.
Оюутолгой төслийг хэрэгжүүлэхээр “Рио Тинто”-той хэлэлцээрийг удирдаж байсан, хийсэн хүмүүсийг хардаж сэрдэх, муу сайнаар ярих зүйл ихээр гардаг. Мөн уг асуудлаар хамтрагчтайгаа муудаж, сайдах асуудал байнга яригдана. Гэхдээ 2009 онд энэ төсөл дээр Засгийн газрыг төлөөлөн ажилласан хүмүүс Монгол улсынхаа төлөө чин сэтгэлээсээ чөмгөө дундартал зүтгэж ажиллаж хийсэн. Сайн гэрээ хийсэн. Төгс төгөлдөр зүйл гэж байхгүй. Энэ гэрээг сайжруулахын төлөө байнгын хэлэлцээр хийгдэж байгаа.
Би энэ төслийг удирдаж байхдаа Монголын үр өгөөжийг 3 тэрбум ам.доллараар сайжруулсан. 2011 онд хийсэн өөрчлөлтөөр 1 тэрбум ам.доллараар сайжруулсан. Гэрээний өөрчлөлтөн дээр хөрөнгө оруулагчийн хүүгийн хэмжээг харилцан ашигтай байхыг талууд хэлэлцэх ёстой гэж оруулсан. Одоо Засгийн газраас хүүгээ зохистой түвшинд байлгах талаар хэлэлцээр хийж байна. Энэ мэт эдийн засгийн холбогдолтой асуудлууд байна. Энэ гэрээг анх хийсэн хүмүүс нь чин шударгаар, Монгол улсад ашигтай гэрээ хийж чадсан эсэхэд үргэлж эргэлздэг хүмүүсийн эргэлзээг энэ шалгалтаар тодорхой болгох гэж буйд баяртай байгаа.
Би хариуцлагатай албан тушаалыг олон удаа хашиж хүнд хэцүү шийдвэрүүдийг гаргаж байсан. Би өөрийгөө болон гэр бүлээ аваад явчих оюун ухааны чадвартай. Хувь хүнд их хэмжээний мөнгө хэрэггүй. Аз жаргалтай амьдрал бол өөрийнх нь хүсэл зорилгоос хамаардаг. Гэхдээ хүн бүр хардах эрхтэй гэдэг уриан дор улс төрийн өрсөлдөгчөө зайлуулах, Монгол улсын үндэсний аюулгүй байдлын тулгуур болсон том төслийн нэр хүндийг гутаах, зогсоох, оролцогч талыг нь өөрчлөх хүсэл сонирхол гадны улс орон, компаниудад үргэлж байдаг. 2009 9 сарын 6-нд энэ гэрээ зурагдсан. Үүнээс яг нэг сарын дараа ОХУ Монгол улсад өртэй гэдгээ зарласан. Бид бодох хэрэгтэй. Монгол улс хоёр том хөрштэй. Тэгэхээр бид тусгаар тогтнолоо цэрэг, дайнаар баталгаажуулж чадахгүй. Эдийн засгийн хөгжлийн аргаар баталгаажуулах ёстой. Хоёр хөршөөс авах худалдааны хөрөнгө оруулалт, ирж буй бараа эргэлт 30, 30 хувь байх ёстой. Үлдсэн 40 хувийг гуравдагч улсаас оруулах ёстой юм.
Оюутолгойн гэрээ Канад, Англиас оруулсан хамгийн том хөрөнгө оруулалт байсан. Монгол улс нэг ч төгрөг гаргахгүйгээр энэ бүтээн байгуулалт эхэлсэн. Маш их ажлын байр бий болж байгаа. Их хэмжээний татвар төлж байгаа. Ноу хау менежментийн туршлагыг Монголд авчирж байгаа. Дэлхийн хоёр номерын компани Монголд ажиллаж болж байна гэдэг итгэлийг бусад компаниудад төрүүлж байна” гэв.
Тэрбээр дансанд орсон гэх 10.6 сая долларын талаар “Оюутолгойн гэрээг байгуулсан хүмүүс нь хахууль авсан гэх нэрээр энэ төслийг зогсоох, нөгөө талын оролцогчийг солих сонирхол хэнд байгаа юм. Үүнийг бодох хэрэгтэй. Бид эвтэй байхдаа хүчтэй байдаг. Эдийн засгийн хувьд хөгжсөн үедээ тусгаар тогтнолоо баталгаажуулж чадна. Эх орон ч байна гээд бусад улс руу дайрдаг байж болохгүй. Эх орон ч байна гэдэг бусад улстай найрсагаар харьцдаг байхыг хэлнэ. Надтай холбоотой ямар нэгэн тендерийн будлиан, авлигалын хэрэг нэг ч гарч байгаагүй. Би улс төрийн карьер, нэр хүндээрээ дэнчин тавьж маш том ажлуудыг хийж байсан. Улсаа хөгжүүлэхийн тулд өөрөөрөө золиос хийж байж энэ улс хөгжинө. Би маш олон ажлыг өөрийн карьер, нэр төрөөрөө дэнчин тавьж байж олон ажлыг монголын төрийн төлөө зохицуулж байсан. Оюутолгойн гэрээ хэд хэдэн Засгийн газар, парламент дамжиж, хийгдэж чадахгүй байсан гэрээ. Тэгэхгүй бол байнга сайхан зүйл яриад популист амлалт өгөөд байвал энэ улс хөгжихгүй. Ройтерс агентлаг нэр хүндтэй байгууллага. Хүмүүс бичсэн мэдээнд нь итгэдэг. Би тэр мэдээг уншсан. Харамсалтай нь маш их сүбьектив дүгнэлттэй байсан. Тэнд бичигдсэн хоёр тоо үнэн байсан. 2006 онд би хөлөө хугалаад зургаан сар хэвтэрт байсан. Тэр хугацаанд би юу хийж болох вэ гэж бодоод олон улсын хөрөнгийн зах зээлд хувьцааны бизнес хийсэн. Найз нартайгаа нийлээд мөн Монголын нэртэй бизнесмэнээс зээл аваад 8.2 сая долларыг би дансандаа хийлгэсэн. Ингээд 2008 онд зээл өгсөн хүн мөнгөө буцаагаад авсан. Хямралтай жил байсан учраас зээлсэн мөнгөө авсан.
Одоо надад Швейцарьт ямар нэгэн компани данс байхгүй. Надад мөнгө зээлсэн хүний дансыг одоо царцаачихсан байна лээ. Энэ асуудал шийдэгдээд дуусангуут дансыг нь хэвийн болгох байх.
2018:4:4 Ч.Сайханбилэг: Надад хууль зөрчсөн үйлдэл байхгүй
Би Ерөнхий сайдын хувьд Хямралын үед эдийн засгаа дампуурахаас сэргийлэх гэж, үргэсэн гаднын хөрөнгө оруулалтыг эргэн дуудах гэж, өнөөдрийн эдийн засгийн энэ өсөлтийг хангах гэж гацаанд орчихсон Оюутолгойн том төслийг хөдөлгөх боломжийг олгосон. Үүнийхээ төлөө надад хууль зөрчсөн үйлдэл байхгүй, бусдаас авсан авилга байхгүй, бусдад олгосон давуу эрх байхгүй ээ. Тийм учраас надад айж, ичих зүйл ч алга.
Би Монголдоо очно. Эмчлүүлж байгаа дүүгээ орхиод очно. Ирэх долоо хоногтоо очно. Надад хуулийн эрж хайх, таслан сэргийлэх арга хэмжээ авах үндэслэлүүд болох оргон зайлахыг завдсан, оргон зайлсан, бусдыг дарамталсан, хүндэтгэн үзэх шалтгаанаар ирээгүй гэдэг ямар нэг зүйл байхгүй, цаашид ч гаргахгүй гэдгийг хариуцлагатайгаар мэдэгдэж байна. Би хууль хяналтын байгууллагын үйл ажиллагааг хүндэлж дурдсан хугацаанд очиж мэдүүлгээ өгч байх болно.
2018: 4:12 С.Баяр: Намайг нэг сар хорих сонин биш байна
Өнөөдөр нэг сарын хугацаатай баривчлагдах, цагдан хоригдох нь надад сонин биш байна. Оюутолгойн гэрээтэй холбоотойгоор хоёр Ерөнхий сайдыг хорилоо гэдэг нь Монголын нэр хүнд дэлхий дахинаар унах, Оюутолгойн гэрээ хүчин төгөлдөр буст тооцогдох, Оюутолгойн нэр хүнд унах энэ асуудал нь Монголын эдийн засагт нөлөөлөх юм. Тийм болохоор энэ талыг нь харж үзээч ээ
