Энэ сарын 25-26-нд шилжих шөнө улс даяар цаг урагшлуулж, зуны цагийн хуваарьт шилжинэ. Манай улс анх Европын орнуудыг дууриаж 1985-1999 онд цагийг урагшлуулж, ухрааж хэрэглэсэн. Гэхдээ өнөөг хүртэл энэ талын сайн, муу талыг нь ярьсаар ирсэн ч Засгийн газар “Өдөр уртсаж байгаатай холбоотойгоор нарны гэрлийг ашиглан хөдөлмөрийн бүтээмжийг нэмэгдүүлэх, эдийн засгаа өсгөх, цахилгаан, эрчим хүч хэмнэх, гэмт хэргийн гаралт буурах гэхчлэн сайн талтай” гэсээр цагийн урагшуулж, хойшлуулсаар байгаа. Гэхдээ үнэхээр цаг ухрааж, урагшлуулснаар үр дүн юу байв. Харин ч цаг шилжүүлэх нь буруу болохыг хэдхэн жилийн дотор шинжлэх ухааны үүднээс нарийн судлан тогтоож, үнэн мөнийг таниулчихсаныг эрдэмтэд хэлсээр байна. Манай улс аль 2006 онд цаг урагшлуулснаар 140 сая төгрөгийн цахилгаан хэмнэсэн гэсэн тооцоог Диспетчерийн үндэсний төв гаргаснаас хойш шинээр судалгаа хийгээгүй аж. Бусад улс энэ талын судалгааг цогцоор хийж ирсний дотор ОХУ-д хүний эрүүл мэндэд сөрөг нөлөөтэйг тогтоож, хүн амын 75 хувь нь эрхтэн системийн хямралд орж, зүрх судасны өвчлөл өсдөг болохыг тогтоожээ. Энэ талаар Эрүүл мэндийн шинжлэх ухааны доктор, Төрийн соёрхолт, академич Л.Лхагва “Цаг шилжүүлсний дараа хүмүүсийн 75 хувьд нойрны хямрал бий болж, унтах болон сэрэхэд хүндрэл тохиолдож байна. Харин 20 хувь нь өөрчлөлтийг мэдрээгүй, 5 хувь нь өмнөхөө бодвол аятайхан унтаж, сэрж байжээ. Эндээс харахад хүмүүсийн дөрөвний гурав нь цаг шилжүүлэхэд биед нь асуудал үүсэж, харин дөрөвний нэг нь онцын өөрчлөлтгүй байжээ гэж хэлж болох юм. Бүр энгийнээр хэлбэл 100 хүний 75 нь асуудалтай байна. Тэгэхээр 25 хүнийг бодох уу, 75 хүний эрүүл мэндийг бодох уу гэдэг асуулт гарч ирнэ. Бид хүмүүнлэг нийгэм байгуулж байгаа биз дээ. Төр засаг маань хүмүүнлэг бус шийдвэр гаргаад байхаар иргэд бид яах болж байна вэ. Хоногийн цагийг гэнэт урагшлуулж, хойшлуулах нь бие махбодын дасан зохицох чадвар, улмаар био хэмнэлийн нийлэмжийг зориудаар алдагдуулж, дасан зохицлын эмгэг үүсэхэд хүргэдэг жамтай. Хаврын улиралд орчлонгийн жам ёсоор өдөр 1-2 минутаар уртассаар нэг цагийн зөрөө гарахад 30 гаруй хоног шаардагддаг бөгөөд энэ жам ёсонд хүн ямар ч зовиур, шаналгаагүйгээр дасдаг ёстой. Намрын цагт ч 1-2 минутаар өдөр богиноссоор нэг цагийн зөрүү гарах нь 40 гаруй хоногийн дараа болдог. Гэтэл бид энэхүү дасан зохицох зүй тогтлыг огт хайхрахгүй “дүлий дүмбэ, дүлэн пад” хандаж, дураа хүрэхээр цагийг гэнэт хэдхэн хормын дотор урагшлуулж, хойшлуулдаг нь стрессийн цочмог нөлөө, сэтгэл түгшлийн хүнд дарамт, сэтгэл санааны тавгүйтэл бий болгож байгаа юм. Энэ нь хүний биеийг хямраана, өвчлүүлнэ, үхэлд хүргэнэ. Үүнийг шинжлэх ухаан батлаад байна” гэжээ. Түүнчлэн мэргэжилтнүүдийн судалгаанаас үзвэл цаг шилжүүлсний дараа хэмнэсэн эрчим хүчээ өглөө хар үүрээр босохдоо эргүүлээд зарцуулчихдаг байна. Гадаадын шинжээчдийн тооцоолсноор бол өдрийн цагийг уртасгаад өгөхөөр машин тэрэгтэй хүмүүс амрах нэрээр газар сайгүй давхиж, бензин тосыг хайр найргүй үрж, угаар тортог их хаядаг гэнэ. Мөн цаг шилжүүлснээс болж “бүтэн нойртой” хоноогүй хүмүүс өглөөгүүр нойрмоглон ядарч, түүнээсээ гарахдаа сэргээх эм уудаг бол орой нойроо хүргэхийн тулд нойрны эм эсвэл балга архи, дарс уухад хүрч биеэ бас хордуулдаг аж. Тооцоолсноос үзэхэд “Зуны цаг”-ийн үед хүмүүсийн эмийн хэрэглээ 19 хувиар нэмэгддэг юм байна. Гэмт хэргийн гаралт бууралтын тухайд нийт гэмт хэргийн 90 орчим хувь нь шөнө, оройн цагаар үйлдэгддэг гэсэн судалгаа байгаа ч цаг урагшлуулснаар хэргийн гаралт буурсан гэсэн тайлан мэдээлэл алга. Тиймээс төр аливаа асуудлаар муйхар шийдвэр гаргах бус судалгаатай хандаж, эрдэмтэн судлаачдаа сонсч байвал яасан юм бэ Ерөнхий сайд аа.
Цаг шилжүүлсний дараа хүмүүсийн 75 хувь нь нойрны хямралд өртдөг
2016-03-25 11:16:00